شبکه بهداشت و درمان رضوانشهر

 

27 آبان ماه 1403، روز جهانی نوزاد نارس 

با شعار :

دستاوردهای بزرگ حاصل اقدامهای کوچک است،

تماس بلافاصله پوست با پوست مادر را برای همه نوزادان در همه جا فراهم کنیم

 

Small actions BIG IMPACT: Immediate Skin_to_Skin care for every baby every where

 

آیا می دانید: 

"سالانه در جهان، بیش از 13 میلیون نوزاد نارس، متولد می¬شوند؛ دسترسی به مراقبت با کیفیت را در همه جا فراهم کنیم"

 

تاریخچه روز جهانی نوزادان نارس

 

اولین بار در سال 2011 روز نوزادان نارس در کشورهای مختلف جشن گرفته شد. این ایده با هدف آن افزایش آگاهی و هشدار به عموم مردم درباره نوزادان نارس مطرح گردید

 

 

در دنیا از هر ده نوزاد متولد شده یک نوزاد نارس به دنیا می آید که سالانه  حدود 15 میلیون نوزاد نارس است. متاسفانه همه نوزادان نارس زنده نمی مانند و از این میزان یک میلیون نوزاد سالانه فوت می کنند و برخی دیگر از نوزادان نارس با مشکلات و عوارض نارسی مانند فلج مغزی، مشکلات بینایی و شنوایی و... دست به گریبان هستند.

 

نوزاد نارس به چه نوزادانی گفته می شود؟

 

دوره کامل بارداری بین 37 تا 40 هفته است ، برخی نوزادان به دلایل مختلف دوره کامل بارداری را در رحم مادر نمی گذرانند و زودتر از موعد به دنیا می آیند.

 

علل تولد نوزادان نارس اغلب معلوم نیست اما تولد نوزاد نارس در میان زنان کم سن و زنان میانسال بیشتر می باشد. زنانی که مراقبت کافی در طول بارداری نداشته اند، جنین های چندقلو و زنانی که تغذیه نامناسب در بارداری داشته اند، بیشتر از دیگران ممکن است نوزاد نارس به دنیا آورند.

 

مراقبت آغوشی (کانگورویی) نوزادان نارس

 

مراقبت کانگورویی مادر (KMC) اغلب به عنوان یک درمان برای نوزادان نارس یا زودرس استفاده می‌شود. در جوامع جهان سومی این روش برای مراقبت از نواد نارس یا کم‌وزن هنگام تولد به صرفه است. به دلیل حفظ گرمای بدن نوزاد بر روی سینه‌ی مادر، ریه‌ها بهتر عمل می‌کند. در تماس پوست با پوست نیز نوزاد با شنیدن ضربان قلب و صدای آشنای مادر احساس امنیت می‌کند و ضربان قلب، فشار خون و تنفس او سریع‌تر تثبیت می‌شود. از طرفی قرار گرفتن نوزاد بر روی سینه‌ی مادر به تحریک تولید شیر مادر کمک می‌کند. این شیر حاوی مواد مغذی مورد نیاز برای رشد مغزی نوزاد است.

 

مراقبت آغوشی مادر می‌تواند تا 25 درصد به زنده ماندن نوزادان کمک کند.  

 

زمان انجام تماس پوست با پوست

•    تماس پوستی باید برای هر نوزادی در هنگام تولد انجام شود؛

•    تماس پوستی برای تثبیت وضعیت نوزادان نارس از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است؛

•    امکان تماس پوستی حین راه رفتن یا استراحت وجود دارد؛

•    در دستگاه قرار داشتن نوزاد منعی برای تماس پوستی ایجاد نمی‌کند.

 

در برخی از کشورها از این روش فقط به عنوان یک روش حمایتی در کنار مراقبت از نوزاد درون دستگاه به منظور تولید شیر در مادر و ایجاد پیوند عاطفی بین آن‌ها بمدت یک تا سه ساعت و سه بار در روز  استفاده می‌شود.

 

برخی نیز معتقدند که نوزاد باید ابتدا درون دستگاه به وضعیت پایدار برسد و سپس تماس پوستی انجام شود، ولی در واقع تماس پوستی است که در ثبات وضعیت نوزاد نقش کلیدی دارد.

 

تماس پوستی وقتی میزان استرس را به حداقل می‌رساند که به صورت 24 ساعته بدون هیچ وقفه‌ای در تماس با مادر یا پدر انجام شود، اما همه‌ی بیمارستان‌ها فضای کافی برای این‌ کار را در اختیار ندارند.

 

تماس پوست با پوست در هنگام تولد

 

نوزاد کم‌وزن پس از تولد باید بلافاصله خشک شود، سپس بر روی شکم یا قفسه‌ی ‌سینه‌ی مادر با پوشش یک پارچه یا پتو قرار داده شود. معاینات و ارزیابی اولیه‌ی نوزاد باید بدون جدا کردن نوزاد بر روی بدن مادر انجام شود. تصمیم به جدایی نوزاد از مادر برای انجام اقدامات مورد نیاز با توجه به شرایط نوزاد گرفته می‌شود. تماس پوستی برای نوزاد نارس نیز به همان اندازه یا حتی بیشتر از نوزاد رسیده مورد نیاز است. مصرف آغوز مادر برای نوزاد نارس بسیار حیاتی است، پس باید به صورت قاشقی یا فنجانی هم که شده به نوزاد داده شود.

 

درجه‌ی حرارت مناسب

 

حفظ درجه‌ی حرارت بدن نوزاد نارس در محدوده‌ی نرمال از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. بهترین راه برای نگه‌داشتن دمای بدن نوزاد در حد مطلوب، پوشاندن بدن نوزاد با لباس و پتو به صورت لایه لایه است تا با توجه به تغییر دمای محیط بتوان لایه‌ها را کم یا زیاد کرد. حفظ دمای مناسب بدن نوزاد در حمام و بعد از آن نیز بسیار مهم است. نه تنها سرما، بلکه گرمای زیاد نیز برای سلامت نوزاد مضر است.

 

تکامل نوزادان نارس:

نوزادان نارس دوران سختی را در بخش‌های ویژه نوزادان طی کرده اند و بایستی زودتر از نوزادان رسیده از نظر تکاملی مورد بررسی قرار گیرند.

راه آسانی وجود دارد که والدین دریابند فرزندانشان از نظر تکامل کجا قرار گرفته است.

با مراجعه به پایگاه های سلامت و تکمیل پرسشنامه های تکامل asq و asq-se می توان تکامل شیرخوار را از نطر عاطفی، اجتماعی، تکامل شناختی مثل حل مسئله، یادگیری و هم چنین تکامل فیزیکی و جسمی و حرکتی مورد بررسی های دقیق قرار داد.

اگر  تاخیر تکامل نادیده گرفته شود می تواند به مشکلات واضح و بیشتر در سیر تکامل نوزادان مبدل شود.

در صورتی که می توان با ارائه راهکارها و اقدامات مناسب توسط مراقبین سلامت و پزشکان مراکز خدمات جامع سلامت  از بیشتر شدن تاخیر پیشگیری نمود و کودکان را به سیر طبیعی تکامل نزدیک تر کرد.